Stanowisko Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej Wody Polskie w Szczecinie w związku z wypowiedzą Członka Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego Pana Stanisława Wziątka odnośnie możliwości ponownego wystąpienia katastrofy na Odrze.

Na pismo Członka Zarządu Województwa Zachodniopomorskiego Pana Stanisława Wziątka z dnia 28 grudnia 2022 roku kierowane do Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie tutejszy Zarząd udzielił odpowiedzi dnia 16 stycznia 2023 roku.

Odpowiadając Członkowi Zarządu Województwa w załączeniu przekazano także 39 „Raportów dobowych” tworzonych przez PGW Wody Polskie RZGW w Szczecinie w okresie występowania sytuacji kryzysowej na rzece Odrze w sierpniu i wrześniu 2022 r. W raportach zawarto szczegółowy opis działań pracowników naszego zarządu w trakcie likwidacji skutków związanych z usuwaniem śniętych ryb. Warte podkreślenia jest, że podczas likwidacji skutków masowego pojawienia się śniętych ryb, podmiotem wiodącym na mocy art. 14 ustawy o zarządzaniu kryzysowym był Wojewoda Zachodniopomorski. RZGW Szczecin, także w związku z cytowana ustawą, był jednostką wspomagającą działania służb uczestniczących w likwidacji skutków usuwania śniętych ryb i innych zwierząt wodnych.

Nieprawdą jest, że RZGW w Szczecinie „nie tylko w dużej mierze nie odpowiada na pytania, ale wzbudza dalsze wątpliwości” . Odpowiedzi zostały udzielone w sposób kompletny wraz z opisaniem szczegółów, o które autor pisma dopytuje (w załączniku pismo Pana Stanisława Wziątka oraz odpowiedź udzielona przez RZGW w Szczecinie). Wskazano konkretne środki techniczne, przedstawiono zasoby kadrowe oraz wyjaśniono, na podstawie jakich procedur działa PGW WP RZGW w Szczecinie.

Nie sposób również zgodzić się ze sformułowaniem, że RZGW „ceduje odpowiedzialność na inne instytucje”, które ma rodzić wątpliwości odnośnie realizacji zadań przez RZGW. Kompetencje dotyczące monitoringu wód określone zostały w Rozdziale 4 ustawy Prawo Wodne. W myśl art. 349 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne - badania i oceny stanu wód powierzchniowych, stanu wód podziemnych, stanu środowiska wód morskich oraz stanu wód obszarów chronionych dokonuje się w ramach państwowego monitoringu środowiska, przy czym zgodnie z ust. 3 tego artykułu badania jakości wód powierzchniowych w zakresie elementów fizykochemicznych, chemicznych i biologicznych należą do kompetencji właściwego organu Inspekcji Ochrony Środowiska. Zgodnie z art. 335 ust. 5 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. - Prawo wodne - kontrolę gospodarowania wodami w zakresie określonym w art. 334 pkt 2 i 3 dotyczącą pobranych wód oraz ochrony wód przed zanieczyszczeniami wykonuje Inspekcja Ochrony Środowiska. Rzekome cedowanie zatem odpowiedzialności wynika wprost z zapisów ustawy Prawo wodne.

Nie jest także prawdą sformułowanie, że Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie „nie posiada ani wystarczającego sprzętu i zasobów ludzkich, ani odpowiednich dla wystąpienia podobnej sytuacji procedur”. W odpowiedzi do Członka Zarządu Województwa wskazano na posiadanie odpowiednich zasobów potrzebnych do wykonywania swojego zakresu obowiązków – zarówno pod kątem wyszkolonych załóg, jak i sprzętu technicznego. Posiadamy również odpowiednie procedury wewnętrzne, jak i opiniujemy dokumenty zewnętrzne, w tym przygotowywane przez Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego podległy Wojewodzie Zachodniopomorskiemu. Raz jeszcze pragniemy podkreślić, że podczas likwidacji skutków pojawienia się śniętych ryb, podmiotem wiodącym był Wojewoda Zachodniopomorski, który w tym celu powołał sztab kryzysowy. W usuwanie skutków katastrofy zaangażowanych było kilkuset żołnierzy WOT i kilkuset strażaków.

W usuwanie skutków masowego śnięcia ryb zaangażowanych było także, zgodnie z wypowiedziami użytkowników obwodów rybackich, kilkudziesięciu ich przedstawicieli, ponieważ zgodnie z § 4 ust. 4 umowy użytkowania obwodu rybackiego: „w przypadku wystąpienia zdarzeń mających lub mogących mieć niekorzystny wpływ na pożytki znajdujące się w wodach obwodu rybackiego lub w przypadku poniesienia przez Użytkownika szkody, związanej ze śnięciem ryb i innych organizmów wodnych, użytkownik zobowiązany jest do niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do zlikwidowania lub co najmniej zmniejszenia tych działań”, ponadto w ust. 5 jest również mowa, że „w przypadku wystąpienia negatywnych skutków działań, o których mowa w ust. 4 Użytkownik zobowiązany jest do niezwłocznego podjęcia działań w celu ich likwidacji, a także do niezwłocznego usunięcia z wód martwych ryb i innych organizmów wodnych i ich unieszkodliwienia”. Zgodnie zatem z ważnymi i obowiązującymi nadal umowami to na uprawnionych do rybactwa ciąży obowiązek usunięcia śniętych ryb z użytkowanych przez siebie obwodów rybackich. Informujemy, iż na obwodach rybackich: rzeki Odra – nr 3 i 4, uprawnionym do rybactwa jest Rybacka Spółdzielnia ”Regalica” z siedzibą w Gryfinie, zaś rzeki Odra – nr 5 , uprawnionym do rybactwa jest Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Szczecinie.