Program LIFE, umożliwiający dofinansowanie ze środków Komisji Europejskiej projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu realizowany jest od 1992r. Do tej pory dofinansowanie uzyskało około 5400 różnych projektów ze wszystkich krajów Unii Europejskiej, w tym około 100 z Polski. W naszym kraju za implementację i wsparcie jednostek realizujących projekty odpowiada Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wsparcie finansowe otrzymać mogą bardzo różnorodne projekty, skupiające się między innymi na ochronie, przywracaniu i poprawie jakości środowiska (w tym powietrza, wody i gleby), zatrzymaniu i odwróceniu procesu utraty różnorodności biologicznej oraz przeciwdziałanie degradacji ekosystemów.
W ramach programu LIFE+ Rega - budowa niebieskiego korytarza ekologicznego rzeki Regi i jej dopływów, podobnie jak w każdym innym programie LIFE, bardzo istotnym elementem jest zapewnienie współpracy z innymi zespołami LIFE w Polsce oraz za granicą. Dzięki współpracy i wzajemnej wymianie doświadczeń mamy unikalną możliwość zdobycia nowej wiedzy i sposobów rozwiązywania problemów przed którymi stajemy.
Nasz projekt stanowi jeden z elementów ogólnoeuropejskich działań zmierzających do przywrócenia dla migracji ryb rzek na całym kontynencie. - Nawiązał z nami kontakt Pan Nicolae Calma, koordynator projektu „Fish for Life” z Rumunii. Ze względu na podobny charakter obu zadań oraz zaawansowanie prac na Redze, zespół z Rumunii zwrócił się o możliwość odbycia wizyty w Gryficach oraz obejrzenia naszych obiektów. Spotkanie odbyło się w dniach 30-31 marca br. i zgromadziło przedstawicieli łącznie trzech Projektów LIFE+, w których zasadniczymi celami są działania związane z wykonaniem przepławek oraz otwarciem korytarzy migracyjnych: realizowanego przez PGW Wody Polskie we współpracy z RDOŚ w Szczecinie projektu „LIFE+ Rega - budowa niebieskiego korytarza ekologicznego rzeki Regi i jej dopływów”, projektu , „Czynna ochrona siedlisk włosieniczników i udrożnienie korytarza ekologicznego zlewni rzeki Drawy w Polsce” którego beneficjentem jest RDOŚ w Szczecinie oraz projektu ”The rehabilitation of migratory corridors and habitats for Gilort River reophile fish species - LIFE16 NAT / RO / 000778” realizowanego w Rumunii – mówi Wojciech Dzietczyk z Zarządu Zlewni w Gryficach.
Wszystkie wymienione projekty zakładają szereg działań prośrodowiskowych, w tym wykonanie przepławek różnych typów i wielkości, nasadzeń drzew wzdłuż cieków, umocnienia newralgicznych fragmentów brzegów koryt oraz stworzenie miejsc mogących być gniazdami rozrodu (tarła) lub kryjówkami dla ryb. Wspólnie działania te mają doprowadzić do zwiększenia bioróżnorodności w rzekach i otwarcia ich na migrację. Wszystkie trzy projekty znajdują się w ostatnich fazach realizacji: LIFE Drawa oraz LIFE Gilort kończą się w tym roku, natomiast LIFE Rega w 2023r.
Przedstawiciele trzech projektów spędzili dwa dni na zapoznaniu się ze specyfiką i rezultatami osiągniętymi prze Wody Polskie przy realizacji LIFE+ Rega. Gościliśmy także delegację z Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Szczecinie, z którym zespół LIFE+ Rega na bieżąco współpracuje. W ciągu dwóch dni odwiedziliśmy łącznie 10 z 23 przepławek, z czego cztery na Redze (Rejowice, Likowo, Żerzyno, Łobez) oraz sześć na jej dopływach – Jarchlino na rzece Dobrej, Mieszewo i Zwierzynek na Uklei, Łobez, Tarnowo i Pęczerzyński Młyn na Starej Redze.
Goście byli pod dużym wrażeniem liczby wybudowanych w ramach LIFE+ Rega przepławek oraz zastosowanych rozwiązań technicznych. Szczególną uwagę delegacji z Rumunii zwróciły nasze przepławki naturopodobne, ponieważ to właśnie tego typu urządzenie zespół „Fish for Life” planuje wykonać w miejsce zniszczonej przez powódź przepławki na rzece Gilort w Rumunii, która jest przedmiotem tego projektu.
Spotkanie było także okazją do wzajemnego zaprezentowania realizowanych projektów, podejść do problemu migracji ryb oraz uwarunkowań formalnych tych działań w naszych krajach. Spotkanie odbyło się w ramach tworzenia przez zespoły LIFE sieci projektowej z innymi zespołami, co umożliwia wymianę doświadczeń oraz wiedzy na temat specyfiki i charakteru podejmowanych działań. Ma to wymierną wartość, gdyż pozwala na sprawniejszą realizację zadań i szybsze rozwiązywanie ewentualnych problemów. Dzięki udziałowi aż trzech zespołów LIFE, charakter wydarzenia pozwolił na przyjrzenie się wszystkim projektom z różnych punktów widzenia. Dzięki wspólnej dyskusji oraz wizycie w terenie osób bezpośrednio zaangażowanych w implementacje projektów udało się wymienić wiele doświadczeń i metod rozwiązywania problemów technicznych oraz prawnych.